Hakkımızda

İran Araştırmaları Merkezi (İRAM), Türkiye’nin derin tarihi ilişkilere sahip olduğu İran ve çevresi ile ilgili araştırmalar yapmak üzere kurulmuştur. Ülkemizde türünün ilk örneği olan Merkezimiz, bir ülke ve onun ilgili olduğu bölgeye yoğunlaşmaktadır. Türkiye’deki araştırma merkezleri genel veya bölgesel dinamikleri incelemektedirler. Bu açıdan İRAM sadece İran ve ilgili konularına yoğunlaşan ilk merkez özelliği taşımaktadır. İran, Ortadoğu’yu ve Türkiye’yi de yakından ilgilendirdiği için Merkez, İran’ın kültürel, tarihi, sosyal, siyasal ve ekonomik yönlerini inceleyerek onu Türkiye ve uluslararası kamuoyunun ilgisine sunmak istemektedir. İran özellikle Türkiye’yi çok yakından ilgilendirmektedir. İyi komşuluğun yanında, bazı alanlarda rekabet ve sürtüşmeler de görülmektedir. Merkez’in yapacağı çalışmalar, sürtüşmeyi azaltarak işbirliğine imkan verecek bilgi ve anlayışın gelişmesine hizmet edecektir.

İran iyi tanımamız gereken bir ülkedir çünkü önemli bir bölgede önemli bir konumu işgal etmektedir. 1979 Devrimi ile büyük bir değişim yaşayan İran, Arap Baharı’nda taraf olmasıyla bölge dengelerini etkilediği gibi Nükleer Projesi ve onun akabinde gelen ambargolar ile zorlanmış ve Batı ile anlaşmak durumunda kalmıştır. Dolayısıyla, iç dinamikleri ve dış ilişkileri ve dünyanın yeni değişim dinamikleri açısından da önemli gelişmeler yaşanmakta ve beklenmekte olduğu için önem arz etmektedir.

Türkiye’de İran çalışmaları oldukça geri durumdadır ki bizim merkezimizin bir amacı da bu çalışmaları geliştirmek ve o konuda çalışan diğer kurum ve kuruluşlara yardımcı olmaktır. Batı’da birçok ülkede çok sayıda İran Araştırmaları Merkezi olmasına rağmen bizde yeni kurulmaktadır. Örneğin ABD’de 20’den fazla İran araştırmaları merkezi vardır. Türkiye’de münferit olarak İran çalışan akademisyenler, genel araştırma kurumlarında İran çalışmaları yapanlar ve ekonomik ve resmi olarak İran’la ilgili konuları inceleyen uzmanlar vardır. Ayrıca, beş üniversitemizde Fars Dili ve Edebiyatı okutulan bölüm vardır ama İran hakkında eğitim ve araştırma yeterli düzeyde değildir.

İran, bölgemizin en kadim ve karmaşık ülkelerinden birisidir. Tarihsel olarak ciddi benzerliğimiz ve yakın ekonomik ve kültürel ilişkilerimiz vardır. Özellikle Selçuklu dönemine ait çokça ortak tarihi kültürel mirasımız keşfedilmeye muhtaçtır. Ortadoğu’da hemen her konuda aktif rol almaya çalışan İran’ın dış politikası, ekonomisi, siyasi durumu ve sosyo-kültürel özellikleri ilgi çekmektedir. Bu yüzden İran üzerine yapılacak akademik çalışmaları (kurs, tez, araştırma) destekleyecek bir vizyonla yola çıktık.